رعایت باید ها و نباید ها و رژیم غذایی بعد از عمل قلب باز از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است. قسمت عمده ی اطلاعات مربوط به خوردنی های مجاز و پرهیز از خوردن برخی مواد غذایی توسط پزشک در اختیار بیمار قرار داده میشود.
در صورت عدم رعایت رژیم غذایی پس از عمل قلب باز، شما بیشتر مستعد موارد عفونی خواهید بود. به منظور تأثیر عمل و سلامتی پیشنهاد میشود به توصیه های پزشک خود عمل کنید.
بهترین رژیم غذایی پس از عمل جراحی قلب چیست؟
داشتن یک رژیم غذایی سالم و مناسب پس از انجام عمل جراحی برای بهبود یافتن هرچه زودتر بسیار ضروری و مهم است. داشتن رژیم غذایی مناسب کمک می کند تا قلب شما دیگر با مشکلات دیگری مواجه نشود.
جذب مواد غذایی مناسب و ضروری می تواند سرعت بهبود یافتن بدن را بالا برده تا هرچه زودتر قدرت و انرژی به شما برگردد و به فعالیت های عادی و روزمره خود بپردازید. یک رژیم غذایی مناسب به شما در کنترل وزن خود که برای حفظ سلامت داخلی بدن ضروری است کمک شایانی می کند.
پزشک شما و یا یک متخصص تغذیه می تواند به کمک خودتان و سلایق شخصی غذایی یک برنامه غذایی هدفمند، سالم و مناسب برایتان طراحی کند اما در این مقاله یک سری نکات عمومی اما مهم را ذکر کرده ایم که حتما باید آن ها را پس از انجام عمل جراحی قلب در نظر گرفته و رعایت کنید.
از غذاهای کامل و تازه لذت ببرید،
طبق ادعای اتحادیه قلب ایالات متحده آمریکا، بهترین انتخاب افرادی که اخیرا عمل قلب انجام داده اند شامل موارد زیر می شود:
- میوه ها
- سبزیجات
- دانه های کامل
- نان
- گوشت کم چربی (از قبیل ماهی)
- محصولات لبنی کم چرب
بیماران قلبی و کسانی که اخیرا عمل جراحی انجام داده اند باید مصرف موادی نظیر چربی اشباع شده، قند و نمک را محدود کرده و از موارد زیر اجتناب کنند:
- گوشت های فراوری شده
- غذاهای بدون ارزش غذایی
- فست فود
غذاهایی نظیر جگر و گوشت ارگان های دیگر بدن، چربی، شیر، کره، خامه، پنیر، سرخ کرده و روغن پالم چربی اشباع شده زیادی دارند. علاوه بر گوشت قرمز، سوپ های بسته بندی شده، سس اسپاگتی بسته بندی شده، غذاهای بی ارزش بسته بندی شده و برخی ماهی ها نیز دارای نمک بسیار زیادی هستند. به هنگام انتخاب رژیم غذایی مناسب پس از عمل جراحی قلب باید به از قرار دادن این مواد غذایی در آن اجتناب کنید.
به عوارض جانبی عمل توجه کنید
تجربه کردن عوارض خاصی نظیر حالت تهوع، بی اشتهایی و یبوست پس از عمل جراحی قلب غیر طبیعی نیست. شما می توانید با برخی راه ها به کم کردن و از بین بردن عوارض جانبی کمک کنید. بدین منظور می توانید از راه هایی نظیر موارد زیر استفاده کنید:
- مصرف مواد دارویی با شکم پر
- نوشیدن حجم زیادی آب و مایعات سالم
- خوردن وعده های کوچک تر و با تعداد بیشتر
اگر کماکان عوارض جانبی مختلفی نظیر موارد بالا را تجربه کردید با پزشک معالج خود مشورت کنید. قطعا پزشکان متخصص می توانند به کمک برخی مواد دارویی و مشاوره های تغییر سبک زندگی، این عوارض جانبی را مدیریت کرده و تا حدی از بین ببرید. برای کسب اطلاعات بیشتر پیرامون سلامت قلب حتما مقالات مرتبط را مطالعه کرده و یا به پزشکان متخصص مراجعه نمایید.
مصرف سدیم را محدود کنید
بیماران قلبی پس از انجام عمل قلب باز باید به رژیمی روی آورند که در آن ورودی سدیم محدود شده باشد و هر روز بیشتر از 2 هزار میلی گرم سدیم مصرف نشود تا از کم شدن مایعات بدن جلوگیری شود و استرس زیادی بر روی قلب وارد نکند.
ممکن است پزشک معالج شما این میزان را به 1500 میلی گرم کاهش دهد چرا که میزان پیشنهادی مصرف سدیم توسط بیماران قلبی از سوی اتحادیه قلب ایالات متحده آمریکا همین میزان اعلام شده است. پزشک شما ممکن است یک قرص آب را جهت کم کردن سدیم بدن شما تجویز کند که به صورت مرتب آن را مصرف کنید.
از خوردن غذاهای ناسالم جلوگیری کنید
خوردن غذاهای سالم پس از انجام عمل جراحی قلب باز برای بهبود هر چه سریع تر بیمار ضروری است. غذا های سالم و مقوی، مواد ضروری و تقویت کننده بدن شما را تامین می کند تا وزنی مناسب و سالم داشته باشید. چاقی منجر به بالا رفتن استرس و فشار بر روی قلب شود، چرا که در این شرایط قلب برای پمپاژ خون مورد نیاز بخش های مختلف بدن شما به اکسیژن بیشتری نیاز دارد.
شما در این شرایط باید مصرف غذاهایی که حاوی قند و شکر فراوری شده هستند را محدود کنید. همچنین باید میزان ورودی چربی به بدن خود را به 30 درصد از کل کالری ورودی روز خود کاهش دهید چرا که برخی از مواد دارویی مورد استفاده پس از عمل جراحی قلب باز منجر به بالا رفتن چربی بدن می شوند و این موضوع توسط دپارتمان قلب دانشگاه کالیفرنیا جنوبی ثابت شده است.
کمتر از 7 درصد کالری بدن شما باید از چربی های اشباع شده باشد که از منابع حیوانی تولید می شود. قلب از پختن گوشت هرچه چربی در اطراف آن مشاهده می کنید را از آن جدا کنید و مصرف روزانه گوشت خود را نیز باید حتما پس از عمل جراحی قلب باز محدود کنید. کمتر از 1 درصد کالری بدن شما باید از چربی های ترانس که بیشتر در غذاهای فراوری شده یافت می شود تامین شود. همچنین باید کمتر از 300 میلی گرم کلسترول را هر روز مصرف کنید.
غذاهایی که باید در رژیم غذایی خود قرار دهید
غذاهایی را انتخاب کنید که حاوی پروتئین باشند و کلسترول آن ها زیاد نباشد. از جمله این مواد غذایی می توان به حبوبات، ماهی، دانه ها و مرغ بدون پوست اشاره کرد. علاوه بر این باید از ماهی های روغنی استفاده کنید که حاوی چربی های مناسب و سالم برای قلب هستند. مصرف ماهی های روغنی دو بار در طول هفته مناسب و کافی است.
همچنین مواد لبنی کم چربی یا بدون چربی نظیر شیر و ماست نیز باید به رژیم غذایی شما پس از عمل جراحی قلب باز اضافه شوند. از مصرف پنیر هایی که حاوی حجم زیادی چربی اشباع شده هستند خودداری کنید. به جای آن از پنیر هایی استفاده کنید که محصول مزرعه باشند و چربی آن ها محدود باشد.
کربوهیدرات بیشتری را به رژیم غذایی خود بیافزایید، به خصوص دانه های کامل. علاوه بر این میزان زیادی میوه و سبزیجات مصرف کنید و حتما مواردی را استفاده کنید که حاوی پروتئین و مواد معدنی زیاد بوده و چربی آن ها بسیار کم و ناچیز باشد.
مواجهه با مشکل کم اشتهایی در بیماران قلبی
پروسه بهبود و نقاهت پس از عمل جراحی قلب باز می تواند خسته کننده و طولانی باشد و گاهی اوقات ممکن است اشتها نداشته و احساس تهوع به شما دست دهد. در صورت نداشتن اشتها برای خوردن وعده های غذایی کامل و زیاد، می توانید وعده های غذایی کوچک تر و با تعداد بیشتر در طی روز بخورید.
واحد قلبی از دپارتمان جنوبی دانشگاه کالیفرنیا پیشنهاد می کند در صورت حالت تهوع و یا نداشتن اشتها پس از عمل جراحی قلب باز حتما با پزشک معالج خود مشورت کنید.
در ادامه به معرفی غذاهایی پرداخته شده است که باید بعد از عمل قلب باز در رژیم غذایی خود بگنجانید.
در رژیم غذایی خود غلات را قرار دهید
غلات حاوی فیبر کافی هستند که باعث سلامت سیستم هضم غذا میشوند. غلات کامل را باید جایگزین کربوهیدرات های پالایش شده مانند نان سفید و مواد غذایی شیرین کرد.
مواد غذایی از قبیل برنج قهوه ای، كوينولا، برنج وحشى، جو فراوری نشده و نان گندم از جمله غلاتی هستند که مصرف آن بسیار مفید است.
میوه و سبزی تازه را فراموش نکنید
میوه و سبزی های تازه برای سلامتی، به خصوص سلامت قلب بسیار مناسب است. میوه و سبزی ها دارای دسته ای از مواد مغذی حاوی آنتی اکسیدان هستند که موجب افزایش سلامتی و مبارزه با عفونت ها میشود. همچنین خوردن روزانه میوه و سبزی سبب کاهش خطر سکته و حملات قلبی میشود.
خوردن روزانه سبزی و میوه با رنگ های مختلف باعث جذب بیشترین میزان ماده مغذی میشود. برخی از میوه ها و سبزی ها از قبیل سیب زمینی، کیوی، سیب، انبه، گوجه، فلفل دلمه، کلم بروکلی، هویج و انواع مختلف توت سرشار از آنتی اکسیدان هستند.
ماهی را در سبد غذایی خود بگنجانید
مصرف پروتئین باعث حفظ سلامت قلب میشود. علاوه براین مصرف پروتئین ها موجب تقویت قلب در برابر عفونت ها و همچنین افزایش سلامت عمومی فرد میشود. ماهی های چرب منبع غنی از اسید های چرب امگا 3 هستند که برای سلامت قلب بسیار مفید هستند.
محصولات لبنی کم چرب، سینه مرغ و بوقلمون، ماهی، حبوبات، مغز ها و بقولات منابع غنی پروتئین هستند. ماهی سالمون، تن و ماکرل نیز از جمله منابع اسید های چرب مفید هستند.
پرهیز غذایی بعد از عمل قلب باز
در ادامه به معرفی مواد غذایی پرداخته شده است که بعد از عمل قلب باز باید از برنامه رژیم غذایی حذف گردد.
اجتناب از مصرف بیش از حد نمک
مصرف بیش از حد نمک و سدیم باعث افزایش خطر افزایش فشار خون و فشار به قلب میشود. بهترین راه کاهش مصرف نمک، استفاده کمتر از نمک در رژیم غذایی است. در برخی موارد نیز ممکن است به توصیه پزشک، نمک از برنامه رژیم غذایی به طور کامل حذف شود.
غذاهایی که باید از خوردن آنها پرهیز کرد
مواد غذایی بسته بندی به دلیل دارا بودن مواد نگه دارنده و مناسب نبودن برای سلامت قلب باید از رژیم غذایی حذف شود. در ادامه چند نمونه از این دسته از مواد غذایی ذکر شده است که باید از مصرف آن ها اجتناب کرد:
- محصولات گوشتی فراوری شده مانند سوسیس، کالباس و هات داگ
- چیپس، ویفر و آجیل شور
- مواد غذایی منجمد و آماده مصرف
- مواد غذایی دارای طعم دهنده های مصنوعی
- مواد غذایی بسته بندی و کنسرو شده
- ترشی سبزی
مطلب مرتبط: مراقبت های بعد از عمل قلب باز
باید همواره به خاطر داشت علاوه بر ورزش و سبک زندگی سالم، رژیم غذایی سالم دارای نقش بسیاری مهمی است.
دکتر کامران حسین زاده متخصص قلب و عروق و جراح قلب
برای پرسش از دکتر حسین زاده بر روی مشاوره پزشکی کلیک کنید.
